Дисграфия

Дисграфия бастауыш сынып оқушыларында: түрлері, белгілері және не істеу керек?

Дисграфия | Алматыдағы ең жақсы мектеп

Бастауыш мектепте кейбір ата-аналар баласында ерекше бір мәселе бар екенін таңданып біледі — дисграфия: бала ешқандай қате жазбауға тырысады, бірақ ол дамыған және интеллектімен ешқандай проблемасы жоқ сияқты көрінеді. Дисграфия дегеніміз не және оны қалай емдеуге болады? Бұл сұрақтарға жауаптар біздің мақаламызда.

Дисграфия нақты көрініс береді, бірақ нақты диагнозды тек маман, көбінесе логопед қоя алады. Дисграфия өздігінен өтпейді және баланың әрі қарай білім алуына кедергі келтіреді: мәселе шешілмей, тіпті негізгі деңгейде мектеп бағдарламасын меңгеру қиын болады.

Дисграфия дегеніміз не? Баланың дисграфиясы бар екенін қалай білуге болады?

Әдетте, бала жазуға үйренгенде, яғни бастауыш мектепте, ата-аналар мен мұғалімдер баланың жазуында қиындықтар бар екенін байқайды. Дисграфия — бұл жазу дағдысының бұзылуы, бала сөздерді фонетикалық қателермен, дыбыстарды дұрыс жазбаумен жазады. Мысалы, "п"-ның орнына "б", "т"-ның орнына "д" жазылады, буындарды дұрыс құрмайды, артық әріптер қосады, қажеттілерін өткізіп жібереді, сөздерді бірге жазады.

Дисграфияны кейде тек грамматикалық ережелерді білмеумен шатастыруға болады, бірақ мәселе тереңде жатыр.

Мысалы, "предложение" мен "бретлошение", "предложение" мен "придложение" сөздерінде жазу ережелерін білмей қате жазудан және дисграфиядан айырмашылықты анық көруге болады.

Осы балалардың жазуы көбінесе түсініксіз, тегіс емес болады. Жазу кезінде бала көп күш жұмсайды, бірақ өте баяу жазады. Егер мұндай бала қалыпты балалармен бірге оқитын болса, ол қателерінен, баяулығынан, мұғалімнің наразылығынан қатты күйзеліске түсуі мүмкін. Дисграфиясы бар баланың сөйлеуінде жиі ұзақ сөйлемдер құру қиын болады, ол үндемей қалуды немесе қысқа сөйлемдер айтуды қалайды. Осы себепті "дисграфиктің" өз құрдастарымен толыққанды қарым-қатынасы болмайды, және ол сыныптастарының оған қарсы екенін сезінеді.

Өкінішке орай, бұл күрделі мәселе, ол көбінесе дислексиямен қатар жүреді — оқудағы қиындықтар, сондай-ақ сөйлеу және басқа да физикалық функциялардағы бұзылулар болуы мүмкін.

Дисграфия | Алматыдағы ең жақсы мектеп

Дисграфияның түрлері

Артикуляторлы-акустикалық. Бұл баланың дыбыстарды дұрыс айтпаумен байланысты, сондықтан ол оларды өзінен айтқанда дұрыс жазбайды. Бұл түрді емдеу үшін, дыбыстарды дұрыс айтуға да назар аудару қажет. Акустикалық. Бұл жағдайда бала дыбыстарды дұрыс айтады, бірақ олардың ұқсастықтарына байланысты (үнсіздер мен дауыстылар: б-п, д-т, з-с; шипящие: с-ш, з-ж; сонымен қатар дыбыстардың жұмсақтығын ажырата алмайды). Оптикалық. Оптикалық дисграфиясы бар бала әріптерді жазу мен ажыратуда қиындықтарға тап болады: артық элементтер қосады (таяқшалар, сызықтар, шеңберлер), қажеттілерін өткізіп жібереді, тіпті кері жазу да мүмкін). Тілдік талдау мен синтез проблемасынан туындаған дисграфия. Бұл баланың жазуында сөздерді өткізіп немесе қайталап жазуы, буындар мен әріптерді араластыруы, сөздерді біріктіріп жазуы мүмкін (приставкалар мен жалғауларды шатастырып, дұрыс немесе бұрыс жазуы). Аграмматикалық дисграфия. Бұл әдетте 1-2 сыныпта анықталады, себебі көп ережелерді білу қажет ("хороший кошка", "красивый солнце" және т.б.). Бұл проблема сөздерді жыныс пен септіктерге дұрыс септемеу, зат есім мен сын есімнің дұрыс сәйкестігін сақтамауымен байланысты. Бұл мәселе көбінесе екітілді (билингвальды) отбасыларында және бала ана тілінен басқа тілде оқығанда кездеседі. Дисграфияның себептері

Бұл бұзылыстың себептері өте әртүрлі болуы мүмкін: туу кезіндегі жарақаттар, инфекциялар, генетика немесе тәрбие мәселелері. Мидың жұмысындағы проблемалар кезінде дисграфия көбінесе басқа да аурулармен қатар жүреді, және бұл туралы ата-аналар алдын ала біле алады.

Негізінен, дисграфиясы бар бала жазу кезінде қатенің болу себебі — оның сөйлеу, тыңдау, көру және қозғалу анализаторларының дұрыс жұмыс істемеуі, бала ақпаратты өңдей алмайды (синтез және талдау).

Дисграфияны қалай жоюға болады, бұл мүмкін бе?

Дисграфия | Алматыдағы ең жақсы мектеп

Бақытымызға орай, иә, егер ата-аналар, мамандар және бала бірлесіп күш жұмсаса, дисграфияны түзетуге және емдеуге болады. Әрине, бұл тез арада болмайды: бірнеше ай мен жылдар бойы жүйелі жаттығулар қажет болуы мүмкін, бірақ бала мектеп бағдарламасын толық меңгеріп, қоғамның толыққанды мүшесі бола алады. Бірақ бұл күш-жігер ақталады: бала мектепте толыққанды оқып, қоғамның бөлігі бола алады.

Дисграфия — бұл үкім емес, бұл мәселені жеңуге болады, бірақ ата-аналар мен мұғалімдердің міндеті — осы қиындықты жеңу. Бұл мақсатта көптеген әдістемелер мен жаттығулар бар. Бұл туралы дислексия мен дисграфиядан зардап шеккен белгілі адамдар айтады. Мысалы: Ганс Христиан Андерсен, Альберт Энштейн, Том Круз, Сальма Хайек, Шер, Дастин Хоффман, Уолт Дисней, Федор Бондарчук, Владимир Маяковский, Мерлин Монро

Мұғалімдер мен ата-аналар не істеуі керек?

Осы мәселені жалғыз шешу мүмкін емес: ата-аналар, мұғалімдер және кинезиологтар бірлесіп жұмыс істеуі керек. Емдеу тағайындау, белгілі жаттығуларды орындау қажет. Мүмкін, балаға үйде кинезиолог жалдап жаттығулар жасауды сұрау керек.

Бұл балалар өздерінің мәселесін өте жақсы сезінеді және оны қайтадан көрсетуге қорқады: сабақтардан қалады, орыс тіліндегі дәптерлерін жоғалтады, көп сөйлеспейді. Ересектердің міндеті, емдеумен қатар, баланы психологиялық тұрғыдан қолдау: ұрыспай, жетістіктеріне қызығушылық танытып, көмек көрсету.

Қорытынды

Дисграфия — бұл мәселе, онымен жұмыс істеп, шешу керек: жаттығулар жасау, қосымша мәселелерді шешу (мысалы, дислексия, құрдастарымен қарым-қатынастағы қиындықтар). Бұл бұзылыстың ерекшеліктері және баланың өміріне әсері маманның қатысуын талап етеді — ең алдымен логопедке жүгіну қажет.