Баламен эмоционалды байланысты қалай нығайтуға болады

Ата-ана мен баланың эмоционалды байланысы – сенімді әрі сүйіспеншілікке толы қарым-қатынастың негізі

Бала мен ата-ана арасындағы байланыс бірден қалыптаспайды, бұл – ұзаққа созылатын процесс. Сондықтан бір рет балаға махаббат пен қамқорлық көрсету оның сізге жақын болатынын білдірмейді. Сол сияқты, балаңызбен арада болған кейбір келіспеушіліктер эмоционалды байланыстың бұзылғанын білдірмейді.

Егер бала сізге деген сенімді әрі қауіпсіз байланыс орната алса, бұл оның дамуына көп пайда әкеледі. Эмоционалды байланысы берік балалардың өзіне деген сенімі жоғары болады, оқу үлгерімі жақсарады, адамдармен жақсы қарым-қатынас орната алады және күйзеліспен жақсы күреседі.

Ата-аналар балада қауіпсіз байланыс қалыптастыру үшін келесі қағидаларды ұстануы қажет.

Балаға сенімді тірек болыңыз

Балаңыз сіздің жаныңызда өзін қауіпсіз сезінуі керек. Ол науқастанып немесе көңілсіз болғанда, оған қамқорлық көрсетіңіз, қасында болуға тырысыңыз. Баланың жанында болып, оған жаңа нәрселерді зерттеуге мүмкіндік беріңіз. Ол әрдайым сізге қайта оралып, қорғанышта екенін сезінуі керек. Балаңызды жаңа нәрселерге ұмтылуға ынталандырыңыз, оның өз бетінше қиындықтарды жеңе алатынына сенетініңізді көрсетіңіз. Бірақ егер ол өзін жайсыз сезінсе, қасында болуды ұмытпаңыз.

Балаға көңіл бөліңіз

Онымен уақыт өткізіңіз, бірге ойнап, өзіңізге де, балаңызға да ұнайтын істермен айналысыңыз. Баланың қызығушылықтарына назар аударып, оның ойлары мен сезімдерін тыңдаңыз. Маңыздысы – қанша уақыт өткізгеніңіз емес, қаншалықты шынайы көңіл бөлгеніңіз. Баламен көзбе-көз қарым-қатынас жасап, жылы шырай танытып, жиі жымиып отыру – эмоционалды байланысты нығайтады.

Тұрақтылықты сақтаңыз

Балаларға күн тәртібі қажет. Тұрақты тамақтану, ұйықтау және басқа да күнделікті әдеттер олардың өзін қауіпсіз сезінуіне көмектеседі. Егер бала алдағы уақытта не болатынын білсе, ол бір іс-әрекеттен екіншісіне оңай ауыса алады.

Баланың эмоциясын түсінуге тырысыңыз

«Қазір бала не сезініп тұр?», «Оның көзімен қарағанда, жағдай қандай?» деп өзіңізден сұрап көріңіз. Бала оқиғаны сіз сияқты қабылдайды деп ойламаңыз. Оның көзқарасымен қарауға тырысыңыз.

Эмоционалды ашық болыңыз

Балаңызға эмоцияңызды жасырмаңыз. Оны көргенде күлімсіреп, қуанышыңызды көрсетіңіз. Егер көңіл-күйіңіз болмаса, жасырмаңыз. Сіздің шынайы эмоцияңыз – оның өз сезімдерін дұрыс түсініп, білдіруіне көмектеседі.

Балаңыздың әрекеттерін өзіңізге қабылдамаңыз

Көптеген ата-аналар балаларынан: «Мен сені жек көремін!», «Сен жамансың!» деген сөздерді естігенде, ренжиді. Бірақ бұл оның сізді шын мәнінде жек көретінін білдірмейді. Бұл – оның ашу, қорқыныш, көңілсіздік сияқты эмоцияларын білдіру тәсілі.

Сөзіңіз бен әрекетіңіз сәйкес келсін

Мысалы, таңертең балаңыздың бөлмесіне кіріп: «Қайырлы таң! Қалай ұйықтадың? Мен сенсіз сағынып қалдым! Сен – әлемдегі ең керемет балақайсың! Тұр, серуендеп келейік!» деп айту – балаға сіздің қамқорлығыңызды сезінуге көмектеседі.

Балаңызға өз әрекеттері үшін жауапкершілік алуға мүмкіндік беріңіз

Балалар кейде өзін әлемнің орталығы сияқты сезінеді, және бұл – дамудың қалыпты кезеңі. Егер ата-ана осы кезеңде оны қолдаса, бала өзіне сенімді әрі дербес тұлға болып қалыптасады. Балаға бастамашыл болуға мүмкіндік беріңіз, тіпті кейде рөлдерді ауыстырып, оның ата-ана, ал сіздің бала болуыңызға да мүмкіндік жасаңыз.

Көз байланысын орнатыңыз

Егер балаңыз сізбен көзбен байланыс орнатуға қиналса, оған қысым көрсетпеңіз. Ойын арқылы оны үйретуге тырысыңыз. Мысалы, көзін қолымен жауып, кейін ашып ойнау оған көмектеседі.

Балаңыздың эмоциялық тұрақсыздығына сабырмен қараңыз

Егер бала жылап, қыңырлық танытса, оған айғайламаңыз, кетіп қалмаңыз. Оның жанында болып, сабырға шақырыңыз. Оның сезімдерін сөзбен сипаттап беруге тырысыңыз: «Сен қазір көңілсізсің бе?», «Әкеңді сағындың ба?» деген сөздер балаға өз эмоцияларын дұрыс түсінуге көмектеседі.

Егер балаңыз ешқашан жыламаса немесе эмоциясын білдірмесе, бұл оның өз сезімдерін жеткізуде қиындық көретінін білдіруі мүмкін. Мұндай жағдайда оған көмектесу маңызды.

Балаңызға деген сүйіспеншілігіңізді әрдайым көрсетіңіз

Егер балаңызбен бірге көп уақыт өткізе алмасаңыз (мысалы, ажырасқан жағдайда), бұл сіздің оған деген сүйіспеншілігіңізге әсер етпеуі керек. Баланың сізге деген махаббаты жаңа отбасына кедергі болмауы тиіс. Онымен қоштасқан кезде белгілі бір ритуал ойлап табыңыз, бұл оған өзін сенімді сезінуге көмектеседі.

Баланы тым қатты еркелетіп жіберуден қорықпаңыз

Бала өзін қаншалықты қауіпсіз сезінсе, болашақта соншалықты тәуелсіз әрі тәртіпті болады. Егер сіз оған жеткілікті көңіл бөлсеңіз, ол сіздің назарыңызды аудару үшін жаман әрекеттерге жүгінбейді.

Ата-ананың сүйіспеншілігі мен қамқорлығы баланың өсуі мен дамуына үлкен әсер етеді. Тұрақты қолдау, жылы қарым-қатынас және сенімділік – баланың өзін сенімді сезініп, әлемді еркін зерттеуіне көмектеседі.